| |
การสื่อสารระหว่างบุคคล |
| |
กมลรัฐ
อินทรทัศน์ |
| |
พรทิพย์
เย็นจะบก |
| |
|
| |
องค์ประกอบพื้นฐานในการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล |
| |
หลักพื้นฐานในการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลก็คือเพื่อความประทับใจร่วมกัน
ความรักใคร่
ความชอบพอกัน เป็นมิตรกัน เป็นหนทางที่นำไปสู่มิตรภาพ การใช้ชีวิตร่วมกัน
ตลอดจนการทำงาน
ร่วมกันโดยความสัมพันธ์ของบุคคลเกิดจากองค์ประกอบ 3 ประการคือ |
| |
 |
|
| |
ความใกล้ชิด
การที่บุคคลอยู่ใกล้ชิดกันจะก่อให้เกิดความสัมพันธ์มากกว่าบุคคลที่อยู่ห่างไกลกัน |
| |
ความเหมือนกันหรือความคล้ายกัน
ซึ่งโดยทฤษฏีแล้วมนุษย์มีแนวโน้มที่จะสร้างความสัมพันธ์
และมีความชอบพอกับคนที่มีความเหมือนหรือคล้ายกับตัวเอง |
| |
สถานการณ์เป็นอีกตัวแปรหนึ่งที่ทำให้มนุษย์
เกิดความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน
เช่นการมีโอกาสได้
แลกเปลี่ยนความรู้สึกที่ดีร่วมกัน การมีโอกาสได้ปรับตัวเข้ากับบุคคลอื่น
ความกระตือรือร้น
ในการที่จะพบปะกับผู้อื่น การถูกแยกตัวออกจากสังคมนานๆ
และการเติมเต็มความต้องการ
ของกันและกัน |
| |
|
| |
|
|
| |
บทบาทหน้าที่ของการสื่อสารระหว่างบุคคล |
| |
โดยทั่วไปแล้วการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพในการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลนั้น
จะหมายถึงความใกล้ชิด ความสัมพันธ์ และความสอดคล้องกันของผู้ส่งสาร
แหล่งข้อมูลกับผู้รับสาร
อันนำไปสู่ความหมายที่ร่วมกันสมบูรณ์แบบ ดังนั้นการสื่อสารระหว่างบุคคลจึงมีขึ้นเพื่อ |
| |
| |
|
|
| |
การสร้างความเข้าใจร่วมกัน
ก็คือการสื่อสารที่ทุ่งเน้นให้ผู้ที่สื่อสารเข้าใจเนื้อหาหรือข้อมูล
ร่วมกันอย่างถูกต้อง ลักษณะเช่นการสื่อสารภายในองค์การเพื่อการปฏิบัติงานร่วมกัน |
|
| |
การสื่อสารเพื่อสร้างความชื่นชอบ
การสื่อสารโดยทั่วไปมิใช่มุ่งเฉพาะสื่สารแต่ข้อมูล
ข่าวสารเท่านั้น การมีอารมณ์ร่วมและความพึงพอใจ จะช่วยสร้างสัมพันธภาพและ
ความรู้สึกชื่นชอบในการสื่อสารซึ่งกันและกัน |
|
| |
การสื่อสารเพื่อสร้างอิทธิพลต่อการมีทัศนคติร่วมกัน
ความล้มเหลวในการสื่อสารบางครั้งเกิด
จากความไม่เข้าใจในความคิดและทัศนคติที่แตกต่างกัน
ดังนั้นการจะสร้างความเข้าใจร่วมกัน
ให้ตรงกันจึงจะทำให้สามารถดำเนินชีวิตอยู่ร่วมกันได้ |
|
| |
การสื่อสารเพื่อยกระดับความสัมพันธ์
ปัจจัยที่สำคัญอีกประการหนึ่งที่สามารถส่งผลต่อ
ความสำเร็จในการสื่อสารก็คือความรู้สึกที่ดีต่อกัน
ดังนั้นการสื่อสารเพื่อสร้างความสัมพันธ
์ระหว่างกันจะช่วยให้การสื่อสารในครั้งต่อๆไปมีประสิทธิภาพมากขึ้น |
|
| |
การสื่อสารเพื่อทำให้เกิดการกระทำตามความต้องการ
ในการสื่อสาร วัตถุประสงค์อันหนึ่งที่มัก
จะเกิดตามขึ้นมาก็คือการสร้างความมุ่งหมายร่วมกันเพื่อให้เกิดความคิดเห็นร่วมกัน
และการกระทำร่วมกันในสิ่งที่ต้องการ |
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
การสื่อสารเพื่อความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล |
| |
โดยทั่วไปมนุษย์เราจะสื่อสารเพื่อสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลก็ต่อเมื่อ
มีบรรยากาศของ
ความไว้ใจกัน ความเข้าใจกัน โดยความสัมพันธ์ของมนุษย์สามารแบ่งได้เป็น
2 ประเภทก็คือ
ความสัมพันธ์ด้านกายภาพ(Physical Relationship) เช่นการอาศัยอยู่ในพื้นที่เดียวกัน
กลุ่มเดียวกัน
หรือที่ทำงานเดียวกัน อีกประเภทหนึ่งก็คือความสัมพันธ์ด้านสภาพแวดล้อมทางสังคมและจิตใจ
(Climate or Social-Psychological Relationship) โดยความสัมพันธ์จะพัฒนาขึ้นได
้จะ ต้องประกอบด้วยองค์ประกอบคือ |
| |
|
|
| |
สภาพแวดล้อมทางสังคมและจิตใจ
การสร้างบรรยากาศของการสื่อสารให้เอื้อและสนับสนุน
ผู้ที่เกี่ยวข้องกับการสื่อสารจะช่วยเกิดการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีขึ้น
เช่นการเป็นเพื่อนเก่ากัน
การเคยพบปะกันมาก่อน เคยทำงานงานร่วมกัน หรือแม้กระทั่งการเข้าอกเข้าใจกัน |
| |
ระยะเวลา
ในการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างกันเวลาจะเป็นองค์ประกอบ
ที่ทำให้เกิด
ความสัมพันธ์เพิ่มมากขึ้น ยิ่งเวลานานขึ้น ก็จะทำให้เกิดความเข้าใจร่วมกัน
ไว้วางใจซึ่งกันและกัน |
| |
การแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารร่วมกัน
การแลกเปลี่ยนข่าวสารของมนุษย์เพื่อสร้างความสัมพันธ์
์ระหว่างกัน สามารถแบ่งได้เป็น 2 แบบคือ แลกเปลี่ยนข้อมูลกันในแนวกว้าง(Breadth)
และแนวลึก(Depth) ในแนวกว้างนั้นจะเป็นการแลกเปลี่ยนข้อมูลทั่วๆไปในระดับผิวเผิน
เช่นเพิ่งรู้จักกันก็จะคุยกันในหัวข้อที่หลากหลายออกกี่ยวกับดินฟ้าอากาศ
อาหาร การท่องเที่ยว
แต่ถ้าเป็นแนวลึกก็จะเป็นเรื่องที่เป็นส่วนตัวมากขึ้น
อาจเกี่ยวกับครอบครัวและหน้าที่การงาน
ซึ่งจะเกิดการสื่อสารขึ้นในแบบใดนั้นก็ขึ้นอยู่กับว่าผู้สื่อสารมีความตั้งใจที่จะให้เกิดความสัมพันธ์
ขึ้นในระดับใด |
| |
การไว้วางใจซึ่งกันและกัน
การที่บุคคลมีความไว้ใจ รู้สึกปลอดภัย สบายใจ ต่อบุคคลใดบุคคลหนึ่ง
ก็มีแนวโน้มที่ทำให้เกิดความสัมพันธ์ได้ง่ายขึ้น |
| |
ความรักและการควบคุมซึ่งกันและกัน
ความรัก ความเกลียด การควบคุม การชี้นำ
การช่วยเหลือกัน การร่วมมือกัน สามารถส่งผลให้เกิดความสัมพันธ์ได้ใน
2 แบบคือ
การพึ่งพาซึ่งกันและกัน คือทั้งสองฝ่ายได้รับการตอบสนองจุดมุ่งหมายร่วมกันจากความสัมพันธ์และ
ได้รับผลประโยชน์ทั้งคู่ ในอีกแบบก็คือความสัมพันธ์แบบถาวร
โดยการสื่อสารที่เกิดขึ้นบ่อยๆ
จะช่วยสร้างความสัมพันธ์ที่เกิดให้ยืนยาวขึ้น |
| |
|
| |
|
|
| |
พลวัตของความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล |
| |
ในการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล
ก็จะมีการเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์เกิดขึ้น
ซึ่งโดยเหตุผลทั่วไป ก็จะมีอยู่ 3 ขั้นตอนคือ |
| |
|
|
| |
ขั้นการเริ่มสร้างความสัมพันธ์
ถือเป็นขั้นตอนแรกของการสร้างความสัมพันธ์เพื่อที่จะสร้าง
ความคุ้นเคยก่อนนำไปสู่ความสัมพันธ์ที่ลึกซึ้งต่อไป
ซึ่งก็จะเป็นการพูดคุยหรือสนทนา
ในเรื่องสัพเพเหระทั่วๆไป |
| |
ขั้นการรักษาความสัมพันธ์ให้ยืนยาว
หลังจากที่เกิดความสัมพันธ์ขึ้นแรกก็จะก้าวเข้าสู่ขั้นของ
การรักษาความสัมพันธ์นั้นไว้ เพื่อให้เกิดความยั่งยืนและสมบูรณ์แบบ
ซึ่งเป็นขั้นตอนที่ทำได้ยาก
และต้องใช้ความพยายาม และมักจะต้องสร้างความสมดุลระหว่างบุคคลให้เกิดขึ้น
เพื่อให้เข้าใจ
ซึ่งกันและกัน และยังต้องใช้การเติมเต็มความคาดหวังซึ่งกันและกันทำให้เกิดความรู้สึกทางบวก
ต่อกันและกัน ก็จะรู้สึกมีความคุ้มค่าที่ได้มีความสัมพันธ์กัน |
| |
ขั้นหยุดหรือเลิกความสัมพันธ์ที่มีต่อกัน
ขั้นตอนนี้นับเป็นขั้นถดถอยหลังจากที่เกิดความสัมพันธ์
ในขั้นสูงสุดแล้ว โดยจะเป็นการยุติความสัมพันธ์ แบ่งออกได้เป็น
2 ลักษณะคือ การบอกหยุด
ความสัมพันธ์ โดยทางตรง(Directness) ซึ่งเป็นการให้เหตุผลโดยตรงและอาจทำให้เป็นการ
ทำร้ายจิตใจอีกฝ่ายหนึ่งได้ อีกลักษณะหนึ่งคือการบอกหยุดความสัมพันธ์โดยทางอ้อม
(Indirectness)เป็นการให้เหตุผลทางอ้อม เพื่อเลี่ยงการทำร้ายความรู้สึกของอีกฝ่ายหนึ่ง |
| |
|
| |
|
|
| |
ลักษณะการสื่อสารเพื่อสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล |
| |
| |
|
|
การเริ่มสร้างความสัมพันธ์ |
| |
ในการสร้างความสัมพันธ์กับผู้อื่นนั้น
มีขั้นตอนที่เกี่ยวข้องอยู่หลายประการที่จะสามารถช่วย
ให้เกิดความสัมพันธ์ เช่น การมีทัศนคติที่ดีต่อตัวเราเองเข้าใจตัวเอง
การใช้ภาษาที่ดีทั้งคำพูด
และกริยาการแสดงออก ความมั่นใจในการเริ่มต้นสนทนา
การจดจำชื่อและให้ความสำคัญคู่สนทนา
การเป็นผู้ฟังที่ดี การเปิดเผยตัวเองเพื่อให้ผู้อื่นรู้จักตัวตนของเรา |
| |
|
| |
การสานต่อความสัมพันธ์ |
| |
หลังจากที่เกิดความสัมพันธ์ขึ้นแล้ว
ควรจะต้องรักษาความสัมพันธ์นั้นไว้ ซึ่งก็ก็มีหลายวิธีการ
ที่ควรทำเช่น การสนใจเอาใจใส่ซึ่งกันและกัน เห็นอกเห็นใจกัน
การให้อภัยซึ่งกันและกัน
ยอมรับข้อบกพร่องของอีกฝ่ายหนึ่ง เคารพสิทธิหน้าที่
และการให้ความรักความเอื้ออาทร ก็สามารถ
ช่วยให้รักษาความสัมพันธ์ไว้ได้ |
| |
|
| |
ลักษณะการสื่อสารเพื่อถนอมความสัมพันธ์ให้ยืนยาว |
| |
การถนอมความสัมพันธ์ให้ยืนยาวเป็นสิ่งที่ทำได้ไม่ยาก
หากแต่ว่าควรต้องเข้าใจและเห็นความสำคัญ
เช่นรู้จักมีเวลาให้แก่กันและกัน มองกันในแง่ดี มีอารมณ์ขันบ้าง
รักษาสัญญาและชมคนอื่นให้เป็น
การไม่วิพากษ์วิจารณ์คนอื่น เข้าใจความเป็นจริงของชีวิต
ก็เป็นหนทางที่ช่วยถนอมความสัมพันธ์ได้ |
|
| |
|
| |
|
