Header image  
   
line decor
  HOME  :: อุทกวิทยาพื้นฐาน 
line decor
   
 

 

อุตุนิยมวิทยาพื้นฐาน

 

ส่วนประกอบของบรรยากาศ

ที่มา : http://web1.dara.ac.th/daraspace/Data/Data_Darasart/SolarSystem/earth/polution.htm

 

ลมและการหมุนเวียนของบรรยากาศ

ลักษณะการเคลื่อนที่ของอากาศเหนือพื้นโลก กำหนดได้เป็น 2 แบบ คือ

- อากาศที่เคลื่อนที่ในแนวราบจากผลของความแตกต่างอากาศ เรียกว่า ลม (wind)

- อากาศที่เคลื่อนที่ในแนวตั้งจากผลความแตกต่างของก้อนอากาศกับอากาศภายนอก เรียกว่า กระแสอากาศ (current)

 

ปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลต่ออุณหภูมิอากาศ

1. ปริมาณรังสีดวงอาทิตย์ (quantity of solar radiation) การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิอากาศจะมีความสัมพันธ์โดยตรงกับ

ปริมาณรังสีดวงอาทิตย์ที่โลกได้รับ

2. พื้นดินและพื้นน้ำ (land and water) พื้นดินจะร้อนและเย็นเร็วกว่าพื้นน้ำ ดังนั้นบริเวณที่เป็นพื้นดินจะมี

การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิในรอบวันมากเมื่อเทียบกับบริเวณที่เป็นพื้นน้ำ

3. ตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ (geographic position) บริเวณใกล้ชายฝั่งจะมีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิน้อยกว่าบริเวณที่อยู่

ไกลออกไปเนื่องจากอิทธิพลของทะเลจะความคุมการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ

4. ความสูงของพื้นที่ (altitude) บริเวณพื้นที่สูงความกดอากาศและความหนาแน่นของอากาศน้อยกว่าบริเวณ

พื้นที่ต่ำทำให้ดูดกลืนและสะท้อนรังสีดวงอาทิตย์ได้น้อยลง จึงมีผลให้พื้นดินได้รับรังสีดวงอาทิตย์มากขึ้น และอุณหภูมิอากาศสูงขึ้น

ขณะที่กลางคืนจะมีการคายความร้อนได้เร็วกว่าอุณหภูมิเฉลี่ยของพื้นที่สูงจะมีค่าต่ำกว่าพื้นที่ต่ำ แต่มีความแตกต่าง

ระหว่างกลางวันกับกลางคืนมากกว่า

5. กระแสน้ำในมหาสมุทร (ocean current) หากบริเวณใดมีกระแสน้ำอุ่นหรือน้ำเย็นไหลเลียบชายฝั่งทวีปอุณหภูมิ

ของอากาศบริเวณนั้นจะอุ่นหรือเย็นตามไปด้วย

 

ความชื้น (Humidity)

ความชื้นสมบูรณ์ (Absolute Humidity : c)

ความชื้นสมบูรณ์ (absolute humidity : c) หมายถึง อัตราส่วนระหว่างมวลของไอน้ำ ต่อปริมาณทั้งหมดของอากาศชื้น (V)

และมีความสัมพันธ์กับไอน้ำโดย

           

โดยที่

                                :               ความดันไอน้ำจริง (kPa)

                               :               น้ำหนักโมเลกุลของน้ำ (18.016 g. mol-1)

                   R                  :               ค่าคงที่สากลของแก๊ส (8.314   kj. kg-1.mol-1.K-1)

       T                    :               อุณหภูมิ (K)

               
ความชื้นจำเพาะ (Specific Humidity : qs)

ความชื้นจำเพาะ (specific humidity : qs) หมายถึง อัตราส่วนระหว่างมวลของไอน้ำในอากาศชื้นต่อมวลอากาศทั้งหมด (kg. kg-1)

                               

และมีความสัมพันธ์กับไอน้ำโดย

                               

                โดที่

                md           :               มวลอากาศแห้ง (kg)

                P             :               ความกดบรรยากาศ (kPa)

Precipitable Water (Wp)

Precipitable Water (Wp) หมายถึง ปริมาณความชื้นทั้งหมดในชั้นของบรรยากาศโดยธรรมชาติ มีประโยชน์ในการ

นำไปหาปริมาณน้ำสูงสุดจากอากาศที่ตกลงสู่พื้นโลก หน่วยของ Precipitable Water มักนิยมใช้บอกเป็นความลึกเช่น มิลลิเมตร

                               
                โดยที่

                Wp          :               ความลึกของ Precipitable Water (mm)

                Qs           :               ความชื้นจำเพาะ (g. kg-1)

                P             :               ความกดบรรยากาศ (mb)