โฮลเมาต์พลานาเรีย
แสดงทางเดินอาหารโดยให้กินอาหารผสมสี
การทำสไลด์พลานาเรีย เพื่อศึกษาดูลักษณะทางเดินอาหาร จะเลี้ยงด้วยตับที่ผสม สีคาร์มีน(Carmine) เพื่อให้สีแดงติดที่ทางเดินอาหาร
วิธีการทำสไลด์
1. นำตัวอย่างสดพลานาเรีย ซึ่งจะอยู่แหล่งน้ำธรรมชาติที่ใสสะอาด ให้นำพลานาเรีย และน้ำ จากแหล่งนั้นมาด้วย
2. มาเลี้ยงด้วยตับผสมสีคาร์มีน โดยเลี้ยงประมาณ 3 วัน (ต้องเปลี่ยนอาหาร และน้ำ ทุกวัน ตับควรเป็นตับใหม่ๆ เมื่อครบ 3 วัน เช็คสีว่าติดที่ลำไส้ทั่วหรือยัง ด้วยกล้องสเตอริโอ ถ้าสีแดงติดทั่วแล้วก็ให้อดอาหารได้) จะให้อดอาหาร 1 วัน (ตามหลักการให้อดอาหาร 3วัน แต่ทำจริงแล้วพบว่าสีจะจางลงจนมองไม่เห็น จึงให้อดอาหารเพียง 1 วันเท่านั้น)
3. นำพลานาเรียมาใส่ภาชนะตื้นๆ เช่นกระจกนาฬิกา หรือทำบนแผ่นสไลด์ที่มีน้ำเล็กน้อย แล้วทำการสลบพลานาเรีย ด้วย 2% เอเควียสกรดไนตริค (aqueous nitric acid) โดยหยดตรงที่ตัวพลานาเรีย แล้วตามด้วย น้ำยาดองบูแองส์
4. ย้าย พลานาเรีย ลงดองในน้ำยาดอง บูแองส์ ประมาณ 15 นาที
5. ผ่านพลานาเรียใน 70% แอลกอฮอล์ ผสม LiCO3 อิ่มตัว 1-2 หยด(เปลี่ยน 70% แอลกอฮอล์ หลายๆ ครั้ง จนกว่าจะหมดสีเหลืองของพิคริกใน บูแองส์ ซึ่งจะเห็นว่า 70% แอลกอฮอล์ จะใส) ใช้เวลาไม่แน่นอน ให้สังเกตสีของแอลกอฮอล์
6. ผ่าน 70% 95% 100%แอลกอฮอล์ 2ครั้งๆละประมาณ 5 นาที
7. ผ่าน 100% แอลกอฮอล์ผสมไซลีนอัตราส่วน 1: 1 นาน 5 นาที
10. ผ่าน ไซลีน 2 ครั้งๆละ 10 นาที
11. เมาต์ด้วยเปอร์เมาต์ แล้วปิดคัพเวอร์กลาส จากนั้นวางบนสไลด์วอมเมอร์
12. ทำความสะอาดสไลด์ และติดเลเบล
หมายเหตุ ถ้าหากตัวพลานาเรียงอโค้งช่วงที่ปิดคัพเวอร์กลาส ระวังจะหัก ควรค่อยๆ ปิด และให้ตัวเปอร์เมาต์ เป็นตัวช่วยให้อ่อนตัว ค่อยๆ ทำช้าๆ วิธีนี้จะได้พลานาเรียที่ตัวใสๆ แต่เห็นทางเดิน อาหารมีสีแดงข้างใน
พลานาเรีย โฮลเมาต์ (โดยการย้อมสีทั้งตัว)
อาหารที่ให้พลานาเรียกิน คือตับ ไม่ต้องผสมสีคาร์มีน เมื่อพร้อมจะทำให้อดอาหาร 1 วัน แล้วนำพลานาเรียมาใส่กระจกนาฬิกาเล็กๆ หรือทำบนสไลด์ที่มีน้ำเล็กน้อย
1. สลบตัวอย่างพลานาเรีย ด้วย 2% เอเควียสกรดไนตริค โดยหยดตรงตัวพลานาเรีย แล้วตามด้วยหยดน้ำยาดอง บูแองส์
2. ย้ายพลานาเรีย ลงดองในน้ำยาดอง บูแองส์ ประมาณ 15 นาที
3. ผ่านพลานาเรีย ใน 70% แอลกอฮอล์ ผสม LiCO3 อิ่มตัว 1-2 หยด (หลายๆ ครั้งเช็คดูจนเห็นว่า ไม่มีสีเหลืองของพิคริกใน 70 % แอลกอฮอล์อีกแล้ว)
4. ผ่าน พลานาเรีย ใน 70% แอลกอฮอล์ 2ครั้งๆละ 5 นาที
5. ย้อมด้วยสี เซมิคอนอะซิติคคาร์มีน(Semichons Acetic Carmine) เวลาประมาณ 10 นาที
6. ล้างสีส่วนเกินออกด้วย 70% แอลกอฮอล์ เช็คสีด้วยกล้องจุลทรรศน์ ให้มีสี ชมพูอ่อน (light pink)
7. ถ้าสีเข้มเกินไป ล้างด้วยแอซิด แอลกอฮอล์ (0.1-0. 5% กรดไฮโดรคลอริค ใน 70% แอลกอฮอล์) เวลาที่ใช้ขึ้นกับสีที่ต้องการ
8. ผ่าน พลานาเรีย ใน 70% 80% 95% แอลกอฮอล์ เวลาประมาณ 10 นาที
9..ย้อมสีซ้ำ ด้วย 0.02% ฟาสกรีนที่ละลายใน 95 % แอลกอฮอล์ นาน 20 วินาที (ถ้าเข้มข้นมากเกินไป เจือจางด้วย 95% แอลกอฮอล์) สีเขียวจะเกาะตามผิวของ พลานาเรีย
10. ผ่าน พลานาเรีย ใน 95% 100% แอลกอฮอล์ 2 ครั้งๆละ 5 นาที
11. ผ่าน พลานาเรีย ใน 100% แอลกอฮอล์ ผสมไซลีน ในอัตราส่วน 1:1 เวลาประมาณ 5 นาที ต้องมีขั้นตอนนี้เพราะเป็นการค่อยๆเพิ่มไซลีน ถ้าใส่ในไซลีนล้วนๆทันที พลานาเรีย อาจจะบิดงอเมาต์ยาก
12. ผ่าน พลานาเรีย ใน ไซลีน 2 ครั้งๆละ 5 นาที
13. เมาต์ด้วยเปอร์เมาต์ ปิดคัพเวอร์กลาส แล้ววางบนสไลด์วอมเมอร์
14. ทำความสะอาดสไลด์ และติดเลเบล
การเตรียมสีเซมิคอนอะซิติคคาร์มีน
-กรดอะซีติค 50 มล.
-น้ำกลั่น 50 มล.
-คาร์มีน 5 กรัม
การผสม ค่อยๆเติมกรดอะซีติคลงในน้ำกลั่น แล้วเติมผงคาร์มีนให้ความร้อนจนถึง
อุณหภูมิ 950C-1000C นาน 15 นาที ทิ้งไว้ให้เย็นแล้วกรองด้วยกระดาษกรอง เป็นสต็อก โซลูชั่น(Stock solution)
เวลาใช้เจือจางด้วย 70% แอลกอฮอล์ โดยใช้สี : 70%แอลกอฮอล์ อัตราส่วน 1:1